Učesnicima samita Krimske platforme, danas se online putem obratio predsjedavajući Predsjedništva Bosne i Hercegovine Šefik Džaferović. Podsjetimo da je predsjedavajući Džaferović dobio pozivno pismo Ministarstva vanjskih poslova Ukrajine da učestvuje na konferenciji Krimske platforme. Nakon što je u svojstvu predsjedavajućeg Predsjedništva BiH Džaferović prihvatio poziv, član Predsjedništva Milorad Dodik zahtijevao je vanrednu sjednicu Predsjedništva Bosne i Hercegovine i predložio zaključak da Džaferović ne učestvuje, što je odbijeno glasovima predsjedavajućeg Šefika Džaferovića i člana Predsjedništva Željka Komšića.
Dodik je predložio i zaključak da Bosna i Hercegovina zauzme neutralan stav prema ruskoj agresiji na Ukrajinu, što je također odbijeno, jer bi se radilo o promjeni dosadašnjih zvaničnih stavova Bosne i Hercegovine o ovom pitanju.
Krimska platforma diplomatska inicijativa je na kojoj učestvuje veliki broj šefova država i vlada, uključujući sve članice Evropske unije i NATO-a, a koju je pokrenuo predsjednik Ukrajine Volodimir Zelenski s ciljem poništavanja ilegalne ruske aneksije Krima 2014. godine, objavljeno je iz kabineta predsjedavajućeg Predsjedništva Bosne i Hercegovine za Fenu.
U nastavku prenosimo obraćanje predsjedavajućeg Džaferovića.
“Poštovani predsjedniče Zelenski, dame i gospodo,
Hvala vam na pozivu koji ste mi uputili i prilici da se obratim na ovom događaju.
Vanjska politika Bosne i Hercegovine prema međunarodnim partnerima, što uključuje i prijateljsku Ukrajinu, zasniva se na otvorenosti i ravnopravnosti, uzajamnom poštovanju suvereniteta i teritorijalnog integriteta, principu miroljubive saradnje, poštovanju međunarodnog prava i uvažavanju obostranih interesa, što je izričito navedeno u strategiji Vanjske politike Bosne i Hercegovine, koja je u potpunosti u skladu s Poveljom Ujedinjenih nacija.
Predsjedništvo Bosne i Hercegovine je 6. marta 2014. godine usvojilo posebnu izjavu o situaciji u Ukrajini. Tom izjavom Predsjedništvo je izrazilo оčеkivаnjе dа ćе dо rјеšеnjа nоvоnаstаlе krizе dоći mirnim i dеmоkrаtskim srеdstvimа, diјаlоgоm i pоlitičkim prеgоvоrimа izmеđu svih rеlеvаntnih strаnа, uz kоnstruktivnu pоdršku ciјеlе mеđunаrоdnе zајеdnicе, nа оpštеprihvаćеnim principimа mеđunаrоdnоg prаvа.
Tom prilikom, Prеdsјеdništvо Bоsnе i Hеrcеgоvinе također je izrazilo punu pоdršku nаpоrimа s cilјem prеvаzilаžеnjа trеnutnе situаciје i оdržаnjа mirа i pоtrеbnе sigurnosti, te pozvalo sve strаnе u spоru dа sе uzdržе оd upоtrebе silе i žurno оtpоčnu pоlitički diјаlоg zа rјеšеnjе nоvоnаstаlе situаciје, u intеresu mirа, rеgiоnаlnе i glоbаlnе stаbilnоsti.
Godinu dana nakon održavanja nelegalnog i nelegitimnog referenduma, i posljedične nezakonite aneksije Krima i Sevastopolja od strane Ruske Federacije, 16. 3. 2015. godine Bosna i Hercegovina se pridružila deklaraciji visokog predstavnika uime EU o Krimu, kojom je potvrđena čvrsta opredijeljenost za suverenitet i teritorijalni integritet Ukrajine.
Istom deklaracijom nastavljeno je sa osudom tog čina kršenja međunarodnog prava, te je istaknuto da je ilegalna aneksija Krima i Sevastopolja direktan izazov međunarodnoj sigurnosti, sa ozbiljnim implikacijama na međunarodni pravni poredak koji štiti jedinstvo i suverenitet svih država.
Također, istaknuta je posvećenost potpunoj provedbi politike nepriznavanja, uključujući i restriktivne mjere. Ponovo je potvrđena duboka zabrinutost zbog kontinuiranog vojnog jačanja i pogoršanja stanja ljudskih prava na poluostrvu Krim, uključujući uskraćivanje slobode govora i progon pripadnika manjina.
Ponovljen je poziv da se međunarodnim akterima u oblasti ljudskih prava omogući potpun, slobodan i neograničen pristup cijeloj teritoriji Ukrajine, uključujući Krim i Sevastopolj.
Ponavljam, Bosna i Hercegovina se pridružila ovoj deklaraciji visokog predstavnika uime Evropske unije o Krimu.
Nakon invazije Ruske Federacije na Ukrajinu 24. 2. 2022. godine, Bosna i Hercegovina se, slijedom prethodno navedenog, pridružila brojnim međunarodnim dokumentima, kao što su:
rezolucija Generalne skupštine Ujedinjenih nacija “Agresija na Ukrajinu”;
odluka Vijeća Evrope o suspenziji predstavništva Ruske Federacije iz Vijeća Evrope;
deklaracija visokog predstavnika uime Evropske unije o invaziji oružanih snaga Ruske Federacije na Ukrajinu i nizu pratećih deklaracija, kao i nizu odluka drugih međunarodnih institucija i organizacija;
Prethodno izneseno su stavovi BiH doneseni slijedom odluka institucija, te međunarodnih obaveza, uključujući Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju BiH sa Evropskom unijom i druge akte.
Na kraju, uprkos vanjskim i unutrašnjim pritiscima, kao predsjedavajući Predsjedništva Bosne i Hercegovine, mogu reći da nisu promijenjeni navedeni zvanični stavovi države Bosne i Hercegovine o podršci suverenitetu i teritorijalnom integritetu Ukrajine i o osudi postupaka kojima se povređuje suverenitet i teritorijalni integritet Ukrajine.
Hvala vam na pažnji.”
