Kada su cijevi protivavionskog topa okrenute na saveznika u ratu, onda stanje nije normalno. Upravo to se danas dogodilo u Kiseljaku, gdje je po naređenju Ivice Raića, zapovjednika Stožera HVO-a u ovom gradiću, pod prismotrom zgrada komande Oružanih snaga BiH.
Na upit iz Opštinskog štaba odbrane Kiseljaka – o čemu se radi, pristiglo je objašnjenje pomenutog zapovjednika da “on ima utisak da mu se radi nešto iza leđa i da on ne može dozvoliti takvo ponašanje”, izjavljuje Sead Sinanbašić, komandant OŠ odbrane Kiseljak.
“U cilju eliminisanja svih mogućih nesporazuma, Stožeru HVO ponuđeno je formiranje zajedničke komande u Kiseljaku, jer su nam ciljevi i zadaci, koje je rat pred nas postavio, isti”, pojašnjava Sinanbašić. Odgovor je bio da na području ove opštine može postojati samo jedna komanda – i to HVO-a, a da se svi drugi moraju prilagođavati njenim aršinima. Čak se otišlo dotle da je Ivica Raić, inače bivši oficir bivše JNA, zabranio bilo kakva oružana djejstva protiv agresora na teritoriji Kiseljaka. Da bi izbjegli sukobe sa saveznikom u ovom ratu, jedinice Oružanih snaga BiH su morale zaobilaziti Kiseljak i na ratište odlaziti drugim putevima.
Postavlja se čitav niz pitanja u ovom i sličnim primjerima iz nekih srednjebosanskih opština. Da li to neko pokušava zavaditi Hrvate i Muslimane na ovim područjima, eliminisati svaku ideju o Bosni i Hercegovini kao državi ravnopravnih građana i otupiti zajedničku bitku protiv agresora koji svoje zločinaštvo iskazuje upravo na njima? Iz HVO-a je u nekoliko navrata pristizalo upozorenje da se u jedinicama Armije BiH nalaze bivši oficiri JNA. A šta je sa Ivicom Raićem, koji je svojevremeno na spektakularan način napustio bivšu JNA? Postoji li mogućnost da su i njegovo napuštanje jugo-vojske i dalji angažman, s obzirom na vrlo razrađen plan agresije, smišljeni negdje u kabinetima KOS-ovih oficira bivše JNA?
Moguće je razmišljati i na drugi način. Dobro je znano svima u Kiseljaku da je uz pomoć nekih ljudi iz HVO-a višekratno organizovan prolazak četnika – istih onih koji razaraju, ubijaju i kolju Hrvate i Muslimane, istina ne u Kiseljaku – teritorijom ove opštine. Za to su, i to je javna tajna, uzimana pozamašna devizna sredstva. Osim toga, po naređenju Stožera HVO-a u Kiseljaku, tamo su svi obavezni plaćati nekakav izmišljeni porez – privatnici u naturi, građani u gotovom novcu. Kada se dešavaju takve stvari, onda je vrlo lako razumjeti lokalne moćnike i šerife koji, ne poštujući nikakve organe vlasti izuzev svojih na brzinu izmišljenih, nastoje iskoristiti ova teška i krvava vremena za lično bogaćenje i profiterstvo. Najžalosnije je što se sve odvija pod izgovorom zaštite svoga naroda, a taj narod, odnosno građane kao vrhunski cilj svakog modernog političkog artikulisanja, niko ništa ne pita.
U svojim prljavim rabotama, vjerovatno, imaju zaštitnike i na višim razinama. Kada su “talovi” u pitanju, tada su moguće sve kombinacije, pa i ova da “zaštitnici Hrvata” u Kiseljaku prevoze četnike koji ubijaju Hrvate, zabranjuju oružane akcije na “njihovom” području jer bi im one blokirale unosne devizne poslove, ili, ako je prva grupa pitanja o Ivici Raiću prava, pokvarile velike agresorske planove.
Konačno, pravo je vrijeme i da Hrvatsko vijeće odbrane proanalizira sve postupke svojih lokalnih komandanata, čak i da provjeri njihovu prošlost iz istog onog razloga radi kojeg to traži i od Oružanih snaga BiH. Naravno, svak je u ovim vremenima podložan rigoroznoj provjeri, ali najviše onaj ko zabranjuje sukobe sa agresorom.
(Kiseljak, BH-press, 6. august 1992)
